قلعه فلک الافلاک؛ بنایی تاریخی و کهن در خرم آباد

 

نام مرکز دیدنی: Falak-ol-Aflak Castle

نوع مرکز دیدنی: قلعه و کاخ

استان: لرستان

شهرستان: خرم آباد

مدت زمان بازدید: 1 ساعت

ساعت بازدید: همه روزه از ساعت 08:00 صبح الی 17:00

نرخ قیمت ورودی: ارزان

متوسط قیمت بلیط: 5،000 تومان

آدرس: استان لرستان، شهر خرم آباد، خیابان امام خمینی، دوازده برجی

 

 

شاید استان لرستان و شهر خرم آباد را بیشتر با طبیعت چشم نواز و ییلاق های خوش آب وهوایش بشناسید اما این بار سعی در معرفی بنایی تاریخی و با تمدن را در این منطقه داریم. قلعه فلک الافلاک یا دژ شاپور خواست، نام این مکان گردشگری کهن سال است و در زمان شاپور ساسانی ساخته شد.

وجه تسمیه:

واژه فلک الافلاک به معنای سپهر سپهران است و بنابر گفته های تاریخی احتمال نامگذاری این بنا به اسم فلک الافلاک در زمان قاجاریان بوده است. در دیگر اسناد به جا مانده از این منطقه، در زمان ساسانیان شهری به اسم شاپور خواست در مکان کنونی خرم آباد ساخته شد و در طی قرن ها بعد، از بین رفت اما همچنان نام دژ شاپور خواست از اسامی این مکان زیبا است. از دیگر نام های این بنای تاریخی می توان به کاخ اتابکان، سابر خواست و دروازه برجی نیز اشاره کرد.

مختصری از سرگذشت قلعه فلک الافلاک در گذر زمان:

همانطور که از اسم این مکان تاریخی بر می آید، قلعه کاربری حکومتی داشته و همچون دیگر قلعه های سراسر کشورمان در مکانی استراتژیک و بر فراز بلندترین نقطه شهر قرار گرفته است تا بتواند بر تمام اتفاقات محیط اطرافش احاطه داشته باشد. بنا از هندسه ای 8 ضلعی و نا منظم تشکیل شده است و مساحتی 5300 متر مربعی را به خود اختصاص می دهد. فلک الافلاک شامل فضاهایی نظیر 2 حیاط، یکی در راستای شمالی-جنوبی و دیگری با ابعاد کوچکتر و در امتداد شرقی-غربی است. در بنا یک حمام و چاه نیز ساخته شده بود تا ساکنین بتوانند به راحتی در آن جا زندگی کنند.خشت، آجر به همراه ملات آهک و گچ ساخت مایه این ساختمان را تشکیل می دهند و ارتفاع 23 متری بخشی از دیوارهای آن، نشان از درک عمیق معماران این بنا دارد. این دژ استوار در گذر سالیان متوالی شاهد تغییر و تحوالات بسیاری از کاربری تا ظاهر و ساخت، بوده است. به عنوان مثال در دوره های اولیه ساخت این بنا، 12 برج دیدبانی در قلعه وجود داشت اما امروزه تعدادشان به 8 عدد کاهش یافته است. در طی زلزله های اخیر ترک های عمیقی بر تن فلک الافلاک وارد شد و امید است تا این اثر ارزشمند بیشتر مورد حفظ و حراست قرار گیرد.تا پیش از حکومت پهلوی قلعه، مقرر حکومتی بود و در آخرین سلسله شاهنشاهی به عنوان زندان سیاسی مورد استفاده قرار گرفت. امروزه با قرار دادن آثار تاریخی ارزشمند در آن، به موزه ای گرانبها و مهم تبدیل شده است. موزه مردم شناسی، موزه باستان شناسی، کارگاه مرمت اشیا تاریخی، چایخانه سنتی و فروشگاه های صنایع دستی ازجمله بخش های متنوع این مکان چند صد ساله محسوب می شوند.

 

 

مکان های گردشگری نزدیک به قلعه:

اگر به تماشای این قلعه زیبا آمدید پیشنهاد می کنیم زمانی را صرف گلگشت در خرم آباد زیبا کنید و در کنار آن به دیگر مکان های دیدنی خرم آباد نیز سری بزنید. مناره آجری با قدمتی بیش از 9 قرن در ضلع جنوبی شهر، پل شاپوری یا همان پل شکسته ساسانی در مرکز شهر و سنگ نبشته ای که در شمال فلک الافلاک ساخته شده است می تواند انتخاب مناسبی برای ادامه ماجراجویی هایتان در این سفر باشند.دژ استوار فلک الافلاک با شماره 883 در 10 مهر ماه سال 1348 به ثبت میراث ملی ایران در آمد و از سال 1354 بطور رسمی به موزه تبدیل کاربری داد.

نکته: هزینه بلیط ورودی گردشگران خارجی، مبلغ 43،000 تومان می باشد.